Hepimizin 7 duyusu vardır ve beslenmenin kusursuz olması için bu 7 duyunun
düzgün şekilde çalışması gereklidir.
Bu duyular: Görme, koku, tat, işitme, dokunma, vestibüler duyu ve
propriyosepsiyon duyusudur. İlk 5 duyu çoğumuzun bildiği duyulardır. Vestibüler ve Propriyosepsiyon duyusu ise;
Vestibüler Duyu:
Hangi yöne doğru hareket ettiğimizi bilgisini bize veren,
hareketin hızlı mı yavaş mı olduğunu farkettiren duyumuzdur.
Propriyosepsiyon Duyusu:
Kaslarımızın ve eklemlerimizin birbirlerine göre ve
çevredeki nesnelere göre pozisyonunu anlamamızı sağlayan duyudur.
Bir çocuğun iştahlı, yemek seçmeden ve doğru şekilde yemek yemesi için
duyularının doğru şeklide çalışması gerekir.
Görme duyusu yemeği, yemek araçlarını doğru şekilde görmemizi, koku
duyusu yemeğin kokusunu doğru şekilde almamızı, tat duyusu yemeklerin
tadını doğru şekilde almamızı, dokunma duyusu yiyeceklerin kıvamını
sıcaklığını anlamamızı sağlar.
Vestibüler duyu, çocuğun duruşunu, masada oturmasını, dengesini, dikkatini
toplamasını sağlar. Buda çocuğun oturup yemek boyunca orada kalışı için çok
önemlidir.
Propriyoseptif duyu, yemeği alıp ağzımıza götürmemizi, ağzımızın içerisinde ne
kadar yemek olduğunu anlamamız, doğru şekilde yemeği çiğnememiz için
gereklidir.
Tüm bu duyularımızdan gelen bilgileri düzenleyerek yemek yeriz. Bu
duyulardan gelen uyarıları düzenleyemeyen çocuklar, yemek yeme ile ilgili
problemler yaşarlar. Örneğin duyulardan gelen uyarıları düzenlemekte
problemi olan çocuklarda yiyecek hassasiyetleri olabilir, bu da çocuklarda
yemek seçmeye neden olabilir. Yemek kokularına karşı aşırı tepki verilebilir,
yine bu durum da çocukta yemek seçmeye ve iştahsızlığa nedenolabilir.
Vestibüler sistemden gelen duyuları düzenleyemeyen çocuklar yemek zamanı
ile ilgili sorunlar yaşarlar, masada uzun süre oturamazlar, yemek yeme işini
hemen bırakmak isteyebilirler bu da yemek yeme isteğinde azlık yani
iştahsızlık olarak karşımıza çıkabilir.
Duyulardan gelen bilgileri ayırt etmekte problem yaşayan çocuklar, yemek
yeme ile ilgili olan, ağıza getirme öncesi ve ağız içerisindeki fonksiyonlarla ilgili
becerileri tam olarak göstermezler. Örneğin ağız içerisindeki duyuların
azalması, yemeğin ağızdaki yerinin tam olarak saptanamamsına, dil ve yanaklar
ile yemeğin çevirilememsine böylece yemek yemede zorluklara neden olabilir.
Bu da çocukta yemek yeme problemleri ve iştahsızlık olarak karşımıza gelir.
Duyusal Problemlerden dolayı iştahsızlık, yemek seçme problemi yaşayan çocuklar için. Duyusal olarak aşırı hassasiyeti olanlarda bu duyusal uyarımları azaltmak (örneğin ses hassasiyeti olanlar veya dikkati dağılan çocuklar için sessiz bir ortam, televizyondan uzak, dikkat dağıtıcı görsel materyallerin olmadığı ortamda yemek yenmesini sağlamak), Duyusal verilerin iletiminde ve hissedilmesinde azalma olan çocuklar için profesyoneller eşliğinde, bu duyusal uyaranların yoğunluğunu artırmak için, ağız içi, yanak, dil ve çene kaslarına yönelik çalışmalar yapmak, Vestibüler duyusal bozukluklardan kaynaklanan iştahsızlıklar için egzersiz ve spor aktiviteleri ile vestibüler sisteminin uyarımını ve çocuğun duruşla ilgili kaslarının gelişimini sağlamak çocuklardaki iştah problemlerinin çözülmesine yardımcı olacaktır.
Paylaş:
