Cilt kanserleri orta yaş grubunda en sık rastlanan kanser türleri arasında gelmektedir. Tekrarlayan güneş yanıklarının cilt kanseri riskini artırdığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Güneş yanıkları en sık olarak çocukluk döneminde oluşmaktadır. bu açıdan geleceğimiz olan çocukları, cilt kanseri riskinden korumak için güneşin zararlı ışınlarından uzak tutmak büyük önem taşımaktadır. Yaz mevsiminin geldiği şu günlerde güneşin zararlı etkilerinden korunma yolları ve güneş ürünleri hakkında sizleri bilgilendirmek için bu yazıyı hazırlamamın gerekli olduğunu düşündüm.
Güneşin zararlı ışınları hangileridir?
Biraz önce bahsettiğim ciddi sağlık sorunlarına neden olan ışınlar, ultraviyole ışınlardır. Güneşten gelen ultraviyole ışınların % 95 ini ultraviyole A ışınları oluşturmaktadır. Ultraviyole A ışınları camdan, buluttan çok rahat bir şeklide geçip cildin alt tabakalarına kadar nüfuz edebilmektedir. Ultraviyole A ışınları tüm yıl boyunca bizlere ulaşmaktadır. Ultraviyole B ışınlarının ise mevsim ve yerlere göre şiddeti artmaktadır. Esas olarak cildin üst tabakalarına nüfuz eder. Güneş yanıklarının çoğundan sorumludur.
Güneşin zararlı zararlı etkilerinden bebeğimizi nasıl koruyabiliriz?
Güneş ışınlarından bebeği korumak için öncelikle bebeğin güneş ışınlarının çok fazla olduğu (11:00- 15:00 saatleri arası) saatlerde dışarıda bulundurulmaması gereklidir. Bebeği güneşe çıkarırken mutlaka şemsiye altında olmasını sağlamak, onu gölgede tutmak, terletmeyen, nefes alabilen uzun kollu kıyafetler giydirmek, boynunu da kapatacak geniş gölgelikli bir şapka takmak önem taşımaktadır. Yaz aylarında güneşin kaybettirdiği sıvıyı yerine koymak özellikle küçük çocuklarda çok daha fazla önem taşımaktadır. bu yüzden çocukların su tüketimini artırmak yerince olacaktır. Sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde ise bebeğe ekstra su vermek yerine annenin aldığı su miktarı artırılmalıdır. Bu önlemler dışında çocuklar için uygun güneş ürünlerin kullanımı yerinde olacaktır.
Hangi güneş ürünlerini çocuklarda kullanmalıyız?
Öncelikle altı aydan küçük bebeklerde mümkün olduğu kadar güneş koruyucu ürünlerden kaçınmak faydalı olacaktır. Ama mutlaka güneş kremi kullanılacaksa mümkün olduğunca kimyasal güneş kremi değil fiziksel (mineral) güneş kremlerini kullanmak yerinde olacaktır.
Kimyasal güneş kremleri ile fiziksel (mineral) güneş kremleri arasındaki farklar nelerdir?
Güneş kremlerini kimyasal ve fiziksel (mineral) koruma içerikli ürünler olarak ikiye ayırabiliriz.
Kimyasal korumalı güneş kremlerinde; krem derinin üst tabakalarındaki hücrelere girip, bir takım reaksiyonlarla aktive olur ve ultraviyole ışınları emer. Aslında kimyasal güneş kremleri, fiziksel (mineral) kremlere göre çok daha koruyucu olmakla birlikte; kimyasal güneş koruyuculardaki kimyasal maddeler cildin içerisine gireceği ve çocuklara zarar verebileceği için kimyasal kremler çocuklarda tavsiye edilmez.
Fiziksel (mineral) güneş koruyucular çinko oksit ve titanyum dioksit içerir. Esas koruma işlemini bu maddeler aracılığı ile yapar. Vücuda girip aktifleşmeye ihtiyaç duymazlar. Bir kalkan gibi işlev görüp, cildi güneşin Ultraviyole A ve ultraviyole B ışınlarından korur. Titanyum dioksit vücudu ultraviyole B den korurken, çinko oksit hem ultraviyole A, hem de ultraviyole B den korur. Çocuklar için fiziksel (mineral) tip güneş kremleri önerilir.
İdeal güneş koruyucuda hangi özellikler olmalıdır?
Amerikan Gıda ve İlaç dairesinin önerisine göre güneş koruyucu kremler şu üç özelliğe sahip olmalıdır:
- Geniş spektruma sahip olmalıdır (hem UVA hem UVB’ye karşı koruyucu olmalıdır
- SPF (Sun Protection Factor) en az 15 koruma föktörlü ve ideali 30 koruma faktörlü olmalıdır. (İdeal SPF yere göre değişir!!, Çocuk ve bebek ürünlerinin çoğu 50 faktördür)
- Suya Dayanıklı, su içinde 40 dakika etkinliğini koruyabilmeldir. Çok suya dayanıklı ürünler de su içinde 80 dakika etkinliğini koruyabilir. Ayrıca FDA güneş kremlerinde su geçirmez ifadesinin kullanılmasını yasaklamıştır.!!
Güneş kremi seçerken bu kriterlere uygun krem seçmek faydalı olacaktır.
Güneş kremleri güneşe çıkmadan ne kadar önce sürülmelidir?
Kimyasal güneş kremleri aktivasyon süreci nedeni ile güneşe çıkmadan 20 dakika önce sürülmelidir. Fiziksel (mineral) kremler ise sürüldükten hemen sonra bir kalkan oluşturarak cildi korumaya başlar.
Güneş kremlerini gün içerisinde yeniden uygulamak gerekli midir?
Güneş kremleri zaman geçtikçe etkisini yitirecektir bu nedenle ürünün türüne göre önerilen zamanlarda yeniden uygulamak yerinde olacaktır. Suya girip çıktıktan sonra kremin etkisi azalacağı için yeniden uygulamak yerinde olacaktır.
Güneşin zararlı etkilerinden uzak, mutlu bir yaz dilerim…
