Bu makalemde beyaz gürültünün özellikleri, bebekler için nasıl kullanılacağı, hangi problemlerde etkili olacağı, beyaz gürültünün zararlı olmaması için nasıl, hangi desibel yükseklikte kullanılması gerektiğini, beyaz gürültü kaynaklarını anlatacağım.
Beyaz gürültü nedir?
Beyaz gürültü, teknik olarak insan kulağının duyabileceği tüm frekanstaki seslerin bir araya gelmesiyle oluşan sestir. Halk arasında beyaz gürültü; bebekleri rahatlatmak için kullanılan elektrikli süpürge, aspiratör, saç kurutma makinası ve deniz sesi için kullanılır.
Beyaz gürültünün birçok yararının olduğu araştırmalarla gösterilmiştir.
- Beyaz gürültü bebekleri sakinleştirir.
- Bebeğin daha hızlı uykuya dalmasına yardımcı olur.
- Bebeğin daha uzun süre uykuda kalmasına yardımcı olur.
- Bebeğin kolik ağrısı da dahil ağrıları gidermede etkilidir.
- Emme koordinasyonu açısından destek sağlar, emzirme başarısını artırır.
Beyaz gürültü neden bebekleri rahatlatır?
Bebekler doğmadan önce gürültülü bir ortamda bulunduğu için doğum sonrası sessiz bir ortamda bulunmak bebekler için rahatsız olabilir. Anne rahminde bebek sürekli bir gürültü içerisindedir. Anne bağırsak sesleri, anne ve bebeğin kalp atışı sesleri, plasentaya giden kanın sesi, annenin büyük damarlarından geçen kanın sesi bebek için yeterince gürültü oluşturmaktadır. Bu nedenle doğum sonrası sessizlik, bebek için rahatsızlık vericidir. Bunun yerine yüksek olmayan, tutarlı bir gürültü anne rahmini hatırlattığı için bebek için çok daha huzur vericidir.
Beyaz gürültü ile ilgili endişeler
Beyaz gürültü ve beyaz gürültü yapan ses makinelerinin işitme kaybına yol açabileceği endişesi:
Uzun süre yüksek sese maruz kalmak işitme kaybına yol açabilir. Bu da zaman içerisinde çocukta konuşma bozukluğuna neden olabilir. Ancak beyaz gürültü makinelerinin Amerikan Pediatri Akademisi'nin güvenlik yönergelerine uygun olarak kullanıldığında, işitme kaybına yol açabileceğine dair hiçbir kanıt yoktur.
Beyaz gürültü ve beyaz gürültü yapan ses makinelerinin konuşma gecikesine ve dil gelişiminde bozukluğa yol açabileceği endişesi:
Çalışmalar uzun süre yüksek gürültüye (müzik, televizyon programı gibi) maruz kalmanın, çevredeki konuşma seslerini tam olarak duymaya engel olabileceği ve anne & baba ile iletişimi azaltacağı için dil gelişiminde gecikmeye neden olabileceğini göstermiş. Bu nedenle beyaz gürültünün sadece uykuya geçiş uyku sırasında kullanılması böyle bir sıkıntıya neden olmamaktadır ve beyaz gürültü sadece bu zamanlarda kullanılmalıdır. Böylece bebekler dil gelişimi için yeterince yetişkin dil iletişimine maruz kalırlar.
Beyaz gürültünün işitsel işlemleme üzerinde bozulmaya yol açabileceği endişesi (Beyninizin duyduğunuz sesleri anlama şekli.):
Bu endişe anlam taşımaz çünkü beyaz gürültüyü sadece uykuya dalış ve uyku aşamasında kullanılması önerildiği ve gün içerisinde yeterince dile maruz kalındığı için beyaz gürültünün işlemleme üzerinde anlamlı bir etkisi olmamaktadır.
Beyaz gürültü maruz kalan bebeklerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olma riskinin artacağı endişesi:
Bu endişe ile ilgili olarak yapılan çalışmalarda uzun süre gürültüye maruz kalan çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğunun arttığı görülmüştür. Fakat beyaz gürültü ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmalarda: Dikkat eksikliği olan çocuklarda Beyaz gürültünün çocuğunun zihinsel performanslarının artırdığı gösterilmiştir. Sıklıkla sadece beyaz gürültü bilinse de gürültünün renkleri ve her renk gürültünün ayrı işlevleri vardır. Örneğin; Pembe gürültü etraftaki sesleri filtreleyerek dışarıdan gelen araç, insan seslerinin kişiyi daha az rahatsız etmesini sağlar. Böylece kişi daha fazla konsantre olabilir veya uykusunun daha bozulmadan uyuyabilmesi sağlanır. Aynı zamanda stres ve kaygıyı azaltmada daha etkilidir. Pembe Gürültü, Beyaz Gürültü'ye göre daha kalın sesler ve daha düşük frekanslı ses dalgaları kullanır, bu nedenle de daha yatıştırıcı bulunabilir. Başka bir deyişle Pembe Gürültü, Beyaz Gürültü'ye göre daha pes sesler kullanır. Kahverengi gürültü; Beyaz ve pembeye göre daha bas sesler kullanır. Sakinleştirme özelliği vardır Aslında sabit bir gürültü olduğu sürece tüm gürültülerin sakinleştirici özelliği vardır.
Beyaz gürültünün veya beyaz gürültü sesi makinalarının çıkardığı seslerin düzeyi ne seviyede olmalıdır?
Amerikan Pediatri Akademisi, ses makinalarının, beyaz gürültü seslerinin 50-60 dB in altında olmasını önermektedir.
Beyaz gürültü kaynakları bebeğe ne kadar uzak olmalıdır?
Amerikan Pediatri Akademisi'nin Beyaz gürültü kaynaklarının bebeğe olan uzaklık ve lokalizasyonu için önerisi; beyaz gürültü makinesinin çocuğunuzun başından en az 2 metre uzağa yerleştirilmesini önerilmektedir Ayrıca dış seslerden rahatsız olmasını engellemek için pencere ile çocuk arasına konulması, ikiz olan bebeklerin birbirini rahatsız etmesini engellemek için iki bebeğin arasına konulmasını önermektedir.
Beyaz Gürültü makinesi veya beyaz gürültü kullanımı ne zaman bırakılmalıdır? Nasıl bırakılmalıdır?
Aslında beyaz gürültü kullanımının çocuklara veya yetişkinlere herhangi bir zararı olmadığı için bırakmak için de belli bir zaman yoktur. Aslında odaklanma ve rahat uyuma için yetişkinlerde bile kullanılabilir. Bırakırken bir gecede sesi yavaş yavaş kısıp, bebeğin uyku performansına bakmak yerinde olacaktır
İdeal Beyaz Gürültü cihazı nasıl seçilir?
- Beyaz gürültü cihazından gelen ses, siz düğmesine basıp kesene kadar kapanmamalıdır. Özellikle cep telefonu ile açılan beyaz gürültülerde aralıklı kapanma ve programın reklamlarla kesilmesi nedeni ile bebeğin uykuya dalışında kesilmeler olabilmektedir.
- Beyaz gürültü cihazından, sürekli beyaz, pembe veya kahverengi gürültü gelmelidir. Araya giren ninni, dalga ses, yağmur, fırtına sesleri gibi sesler uyku düzenini bozabilir.
- Beyaz gürültü cihazı ışıksız olmayı veya ışığı tamamen kapatılabilmelidir. Işık, bebek için uyarıcı olup uykuya dalmasında problem yaratır
- Bunlar dışında wi-fi bağlantısı kuran veya mikrofon özelliği içeren beyaz gürültü makinalarının çok ta gerekli olduğunu düşünmüyorum.
