Bir bebeğiniz olmasının en keyifli yanlarından birisi de ona ayakkabı seçmektir. Rengarenk, küçücük ayakkabılar, vitrindeki şekerlemelere benzer. Doğru ayakkabı seçimi bebeğinizin yürümesi, ayak, bacak kaslarının gelişimi ve eklemleri açısından büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden seçim yapılırken, şirin görünen ayakkabı değil, bebeğin fizyolojisine uygun olan ayakkabı seçilmelidir.
Bebekler doğduktan sonra koltuk altlarından tutulup kaldırılırsa adım atar tarzda hareketler yaparlar. Zamanında doğan bebekler ayak tabanlarına basarken, premature bebekler ayak uçlarında yürüyormuş gibi yaparlar. Bu reflekse “basma refleksi” ismi verilir. Sağlıklı bebeklerde 4. aydan sonra bu refleks kaybolur. Bazı aileler bu dönemde çocuğun yürümek istediğini, düşünüp bebeği bastırırlar. Bu dönemde bebeği bastırmak bebeğin kalça eklemine, bacak ve ayak eklemlerine zarar verebilir.
Esas olarak bebekler 8-9. Aydan itibaren ayakları üzerine tam basmaya başlarlar. Yürümeye ise genellikle 12 ile 18. aylar arasında başlarlar. Çocukların yürümeyi öğrenmesi, ayak ve bacak kaslarının gelişimi, eklemlerin stabilizasyonu için 8. Aydan sonra sık sık bastırmak yerinde olacaktır.
Hangi aydan itibaren bebeklere ayakkabı giydirilmelidir ?
Bebeklerin tam olarak yürümeye başlamasından önce bebeğe ayakkabı giyidirilmesi doğru değildir. Evde basma ve yürüme çalışmaları yapılırken patik veya kalın çorap giydirilmesi doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu patiklerin sentetik veya yünden değil, pamuktan yapılmış olması, ayağın rahat nefes alabilmesi, terletmemesi, alerji riskinin daha az olması nedeni ile tercih edilir. Ayrıca bu patiklerin alt kısmının kaydırmaz bir plastik ile kaplı olması, bebeğin basması ve kaymaması açısından önemlidir. Bu dönemde bebeğin ayak tabanı ile yeri tam olarak hissetmesi ayak kaslarının gelişimini ve ayak köprüsünün gelişimini sağlar. Düz tabanlığı engelleme açısından önemlidir. Düz tabanlık açısından önerilen, yazları kum üzerinde yürüme önerisi de aynı mantıkla önerilmektedir. Bebeğin ayakları düz olsun, ayak uçlarına basmasın, düz taban olmasın, içe veya dışa basmasın diye, olması gereken zamanadan daha önce patik yerine, ayak bileğini destekleyen, sert ayakkabılar giydirmek, düşünülenin aksine ayak kaslarının gelişmesini engelleyerek bebeğe yarardan çok zarar verecektir. Bu nedenle bebeklere erken dönemde bol bol patikle ev içerisinde bastırma egzersizi yaptırılmalıdır. Değişik formdaki zeminlere bastırmak ayak kaslarının gelişimi açısından uygun olacaktır.
Bebeğin tam olarak yürüyebilmesi, ev dışında da yürümeye başlaması, bize ayakkabı kullanım zamanının geldiğini gösterir. Bebek ayakkabı kullanmaya başlasa bile, evde sürekli olarak ayakkabı ile durması önerilmez. Yine patiğinin giydirilerek ev içi yürüyüşlerinin patik veya çorapla yapılması doğru olacaktır.
Yürümeye başlayan bebek için seçilecek ayakkabının özellikleri neler olmalıdır?
Esnek: Seçilecek ayakkabı yumuşak ve esnek olmalıdır. Ayakkabı bebeğin yürüme esnasında ayağının aldığı şekile göre şekil almalıdır. Ayakkabıyı almadan önce mutlaka elinize alıp ayakkabının yeteri kadar esnek olup olmadığı denenmelidir. Bebeğin ayak şeklini düzeltsin diye sert ayakkabıların kullanılması hatalıdır. Ayakkabının özellikle burun kısmının esnekliği çok önem taşımaktadır.
Hafif: Yürümeyi yeni öğrenen bir bebek, henüz denge konusunda yeterli olmadığı için, ağır bir ayakkabı kullanmak onun işini daha da zorlaştıracaktır. Bu yüzden hafif bir ayakkabı tercih etmek yerinde olur.
Konçsuz: Bebek ayakkabıları mutlaka bir miktar bebeğin ayak bileğini sarar. Ayakkabı firmaları ayak bileğine destek amacı ile böyle yaparlar. Fakat ayakkabının ayak bileğini sarmasının bilimsel olarak anlamı yoktur.
Kaymaz: Ayakkabının altının kaymaması, yaşanabilecek kazalar açısından önemlidir.
Bağcıksız: ayakkabının bağcıklı değil, cırt cırtlı olması, giyip çıkara kolaylığı açısından önemlidir.
Boyutu uygun: Ayakkabının bebeğin ayağına uygun olması önemlidir. Bebeğe alınacak ayakkabının boyu, bebeğin ayağı ayakkabının içerisinde iken, serçe parmağınızın ayakkabının arkasından içeri girebileceği büyüklükte olmalıdır. Büyük ayakkabı alınması yürüme dengesi ve refleksinin oluşumunu engeller. Bebeğin yürürken düşmesine yol açabilir. Ayakkabının eni ayarlanırken, kenarından basılarak kontrol edilir. Bebeğin bacağını yukarı çektiğinizde ayağı kolayca çıkıyorsa, bu ayakkabının da bebek için uygun olmadığı söylenebilir.
Nefes alabilir: Ayakkabının yapıldığı malzemenin nefes alabilen bir malzeme olması önemlidir. Nefes alamayan malzemeden yapılmış olan ayakkabılar, bebeğin ayağında enfeksiyona, mantara neden olabilir.
Tüm şartlar uygun olsa da ayakkabıyı aldıktan sonra giydirip, bebeği bir süre yürüttükten sonra satın almak uygun olacaktır. Bebeklerin ayakları hızlı büyüdüğü için, ayakkabı seçerken aldığınız ayakkabının çok uzun süre kullanmayacağını bilmek, uygun fiyatlı bir ayakkabı seçmek mantıklı olacaktır. Bebekler ayakkabıyı kullanırken bebeğin ayağını sık sık kontrol etmek, boyut açısından, uygun olmayan boyuta geldi ise ayakkabıyı değiştirmek yerinde olacaktır. Bazen ayakkabı değiştirme süresi 3-4 aya bir olabilir. Bebeğin ayağına küçük gelen bir ayakkabıyı giydirmeye devam etmek, cilt enfeksiyonları, tırnak batmaları, mantar enfeksiyonlarına kadar giden kötü sonuçlara neden olabilir.
Paylaş:
